Vitalik Buterin opublikował manifest „Trustless”

Współzałożyciel Ethereum, Vitalik Buterin, opublikował dokument zatytułowany „Trustless Manifesto” i wygłosił wystąpienie zamykające podczas wydarzenia Dromos Labs. Wezwał w nim deweloperów, aby w miarę rozwoju zdecentralizowanych finansów (DeFi) na Ethereum unikali pośredników i utrzymywali protokoły typu trustless, niewymagające zaufania.

Manifest powstał we współpracy z badaczami z Ethereum Foundation, Yoavem Weissem i Marissą Posner. Autorzy twierdzą, że platformy zaczynają tracić swój „trustless” charakter, gdy tylko zaczynają polegać na węzłach hostowanych u zewnętrznych dostawców lub na scentralizowanych relayerach.

„Trustless nie jest funkcją, którą można dodać później. To istota systemu” – czytamy w dokumencie. Autorzy ostrzegają, że „każda linijka kodu napisana w imię wygody może zamienić się w wąskie gardło”. Zamiast skupiać się wyłącznie na samej przepustowości, proponują mierzyć postęp metryką „redukcji wymaganego zaufania na transakcję”.

Zależność od scentralizowanej infrastruktury wyraźnie ujawniła się podczas niedawnej awarii Amazon Web Services. Sieć warstwy drugiej (L2) Coinbase, Base, straciła około 25% przepustowości, gdy jej sequencer, działający w AWS, uległ awarii. Tymczasem Arbitrum i Optimism kontynuowały pracę w normalnym trybie dzięki konfiguracjom wielochmurowym.

W swoim wystąpieniu na wydarzeniu Dromos Labs Buterin zwrócił również uwagę na wzmocnienie mechanizmów ochronnych i ogólny wzrost dojrzałości DeFi. „DeFi jako forma oszczędzania wreszcie stało się realną opcją” – stwierdził, prognozując szersze wykorzystanie finansów on-chain zarówno przez osoby prywatne, jak i podmioty instytucjonalne.

Porównał obecną sytuację z pierwszymi latami rozwoju branży, gdy dominował eksperymentalny kod i częste włamania, ale opisał „kolosalną różnicę” w oczekiwanym poziomie bezpieczeństwa w 2025 roku w porównaniu z latami 2019–2020.

Jednocześnie ryzyko nadal istnieje. Buterin przypomniał o wielomilionowym ataku typu exploit na Balancera – protokół, który przez długi czas uchodził za solidnie przetestowany – oraz zauważył, że statystyki ostatnich strat są zniekształcone przez duże włamanie na giełdę Bybit w lutym, mimo że podstawowe praktyki bezpieczeństwa w branży uległy wzmocnieniu.

Jako jedną z kluczowych zasad poparł tzw. „walkaway test” – podejście do projektowania, zgodnie z którym użytkownicy mogą odzyskać swoje środki bez polegania na żadnym scentralizowanym podmiocie. Buterin wezwał zespoły do zachowania podstawowych właściwości Ethereum: otwartego kodu źródłowego, otwartych standardów, interoperacyjności zamiast „płotów” wokół ekosystemów oraz odporności na cenzurę.

Jak informowaliśmy wcześniej, Buterin opowiada się za tym, by „uczynić Ethereum znów cyberpunkowym”, promując dowody o zerowej wiedzy (zero-knowledge proofs), abstrakcję kont (account abstraction) oraz inne narzędzia wzmacniające prywatność.