UE zamierza do 2027 r. scentralizować nadzór rynkowy w ramach ESMA

Unia Europejska planuje, że w 2027 r. zacznie się wdrażanie reform integracji rynków, które scentralizują nadzór rynkowy w Europejskim Urzędzie Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych, jeśli tylko Parlament Europejski i Rada to zatwierdzą, powiedziała szefowa służby ds. usług finansowych UE Maria Luisa Albuquerque.

Według agencji Bloomberg, zaznaczyła ona, że Komisja Europejska chce, aby pakiet został jak najszybciej omówiony i zatwierdzony, dodając, że rozpoczęcie wdrażania do 2027 roku „byłoby naprawdę wspaniałe”. Reformy mają połączyć rozdrobnione rynki kapitałowe w bloku i skierować więcej oszczędności gospodarstw domowych na inwestycje.

Komisja przedstawiła plany przekazania szerszych uprawnień nadzorczych i egzekucyjnych ESMA, paryskiemu organowi regulacyjnemu rynków. Deklarowane cele obejmują wyższą rentowność dla inwestorów, łatwiejszy dostęp przedsiębiorstw do finansowania oraz wzmocnienie wzrostu gospodarczego w całym bloku.

Konieczne jest porozumienie polityczne ze strony prawodawców i rządów krajów UE, a w niektórych państwach członkowskich pojawił się już opór. Albuquerque zwróciła uwagę na „duże uprzedzenia dotyczące tego, co możemy zaproponować”, dodając, że część komentarzy została sformułowana „nawet bez zagłębiania się w szczegóły propozycji”.

Zgodnie z planem ESMA będzie bezpośrednio nadzorować kluczową infrastrukturę rynkową, w tym znaczące izby rozliczeniowe, centralne depozyty papierów wartościowych i platformy handlowe. Firmy kryptowalutowe, które obecnie podlegają nadzorowi krajowemu w ramach systemu wprowadzonego niecały rok temu, przejdą pod nadzór ESMA. Nowa kategoria „paneuropejskich operatorów rynkowych” będzie mogła działać w całej UE na podstawie jednej autoryzacji, a ESMA będzie pełnić rolę głównego organu nadzorczego.

Stopniowe zmiany nie pozwolą osiągnąć celów UE dotyczących rynków kapitałowych, uważa Albuquerque. „Drobne poprawki nie przyniosą oczekiwanych rezultatów” – powiedziała. „Nie da się tego naprawić niewielkimi zmianami, potrzebna jest fundamentalna przebudowa całej tej przestrzeni – i właśnie to proponujemy”.

UE zobowiązała się również do końca przyszłego roku przeprowadzić pełny przegląd swojego kodeksu regulacyjnego dotyczącego bankowości w związku z obawami banków o konkurencyjność w warunkach globalnej deregulacji. Albuquerque zaznaczyła, że „żadna opcja nie została wykluczona z porządku obrad”, dodając jednocześnie, że kwestia ograniczeń premii nie była jeszcze poruszana w dyskusjach, nawet po tym, jak Wielka Brytania zniosła w 2023 r. pułap wypłat bankowych.

Oczekuje się, że w czwartek Europejski Bank Centralny przedstawi pomysły dotyczące uproszczenia regulacji bankowych, a propozycje te będą podstawą przeglądu przeprowadzonego przez Komisję.

Jak informowaliśmy wcześniej, 5 grudnia 2025 r. izba niższa polskiego parlamentu nie zdołała przełamać weta prezydenta Karola Nawrockiego wobec ustawy o rynku kryptoaktywów, która miała dostosować przepisy do unijnych ram MiCA. Weto sprawia, że Polska pozostaje jedynym państwem UE bez przepisów wykonawczych MiCA, a firmy kryptowalutowe znajdują się w stanie zawieszenia.

Premier Donald Tusk nazwał ustawę kwestią bezpieczeństwa narodowego, wskazując na luki w nadzorze, które wykorzystały struktury powiązane z Rosją i Białorusią. W Kancelarii Prezydenta podkreślono obawy dotyczące praw człowieka, blokowania stron internetowych i opłat nadzorczych, które mogą pogorszyć sytuację start-upów. Rząd rozważa możliwość przeredagowania projektu ustawy po tym, jak służby specjalne wykryły grupę, która według śledztwa otrzymywała wynagrodzenie w kryptowalutach.