Prezydent Kazachstanu Tokajew podpisał ustawę o AI i krypto

Według lokalnych mediów nowe regulacje dotyczące AI w Kazachstanie określają, w jaki sposób można tworzyć i wykorzystywać systemy sztucznej inteligencji. Wprowadzają one zasady ukierunkowane na człowieka oraz obowiązki w zakresie zarządzania ryzykiem dla operatorów systemów AI. Równolegle Tokajew podpisał drugą ustawę, która wprowadza zmiany do szeregu aktów dotyczących sztucznej inteligencji i cyfryzacji.

Kancelaria prezydenta poinformowała, że jedna z kluczowych zmian dotyczy obrotu niezabezpieczonymi aktywami cyfrowymi: od teraz podlega on regulacjom krajowym, podczas gdy wcześniej taka działalność była dozwolona wyłącznie na terenie Międzynarodowego Centrum Finansowego „Astana” (AIFC).

Jak podkreślono w rezydencji prezydenta, ustawa o AI traktuje systemy sztucznej inteligencji jako część cyfrowej infrastruktury kraju oraz jako narzędzia, z których ludzie korzystają do realizacji konkretnych zadań. Akt prawny wprowadza jasną odpowiedzialność właścicieli, posiadaczy i użytkowników, a na właścicieli i posiadaczy nakłada obowiązek zarządzania ryzykiem, zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności oraz wsparcia użytkowników takich systemów.

W dotychczasowym systemie regulacji aktywów cyfrowych w Kazachstanie pod „niezabezpieczonymi” aktywami cyfrowymi najczęściej rozumiano kryptowaluty niepowiązane z żadnymi konkretnymi aktywami, w odróżnieniu od tokenów opartych na realnych aktywach. Nowe poprawki oznaczają, że operacje z takimi aktywami mogą być teraz legalnie prowadzone na całym terytorium Kazachstanu pod nadzorem regulatorów, a nie tylko w odrębnym reżimie AIFC.

Poprawki wzmacniają także zasady dotyczące przetwarzania danych osobowych. Zgoda na przetwarzanie danych osobowych jest teraz ograniczona do okresu niezbędnego do osiągnięcia wskazanego celu, a obywatele lub ich prawni przedstawiciele zyskują wyraźne prawo do wycofania zgody poprzez powiadomienie właściciela danych, operatora lub strony trzeciej. Krajowi sprzedawcy detaliczni będą zobowiązani rejestrować sprzedaż poprzez skanowanie oznaczeń identyfikacyjnych przy kasach, a szereg przepisów zaostrza wymagania dotyczące bezpieczeństwa informacji.

Pakiet ustaw jest wynikiem wieloletnich prac nad zasadami w zakresie AI i aktywów cyfrowych. Parlament zatwierdził ustawę o AI pod koniec października, przed podpisem prezydenta, dodając m.in. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez systemy AI oraz doprecyzowując, że utwory z udziałem AI podlegają prawu autorskiemu tylko wtedy, gdy istnieje twórczy wkład człowieka.

Jeśli chodzi o aktywa cyfrowe, Kazachstan przyjął już odrębną ustawę o aktywach cyfrowych, która weszła w życie w 2023 roku i wprowadziła licencjonowanie oraz inne wymagania dla miningu i usług powiązanych. Następnie zaostrzono działania wobec nielicencjonowanych platform kryptowalutowych: władze poinformowały o zamknięciu około 130 serwisów i wykryciu dziesiątek milionów dolarów podejrzanego obrotu.

Działania egzekucyjne są już widoczne. Pod koniec 2024 roku kazachska Agencja Monitoringu Finansowego zamknęła 130 nielicencjonowanych giełd kryptowalut działających w kraju, powołując się na naruszenia przepisów o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz niespełnienie wymogów rejestracyjnych. Ten ruch pokazuje, że regulatorzy nie czekają już na wejście w życie nowych przepisów — już teraz podejmują działania przeciwko platformom działającym bez zezwolenia, mimo że szersze ramy regulacyjne są wciąż w fazie budowy.

Nowa ustawa o AI oraz związane z nią poprawki łącznie oznaczają uruchomienie odrębnego reżimu prawnego dla sztucznej inteligencji w Kazachstanie i wzmacniają krajową kontrolę nad aktywnością na rynku krypto.