Ethereum Fusaka: kluczowe ulepszenia i ich wpływ na sieć

Fusaka łączy aktualizację warstwy wykonawczej Ethereum (Osaka) oraz warstwy konsensusu (Fulu). Tradycyjnie otrzymała nazwę pochodzącą od miasta, w którym odbyła się konferencja Devcon, oraz gwiazdy – symbolizując zmiany zachodzące jednocześnie na obu poziomach sieci.

Poprzednia aktualizacja, Pectra, została wdrożona w maju 2025 roku i wprowadziła ulepszone funkcje portfeli oraz bardziej elastyczne opcje stakingu. Obecnie Fusaka znajduje się w fazie rozwoju, a jej uruchomienie w sieci głównej spodziewane jest około grudnia 2025 roku, po pomyślnych testach w sieciach testowych.

Szczegóły aktualizacji Ethereum Fusaka

Aktualizacja Fusaka kontynuuje ewolucję Ethereum po Dencun i Pectra, czyniąc sieć bardziej skalowalną, odporną i stabilną. To kolejny krok w mapie drogowej Ethereum po przejściu z Proof-of-Work na Proof-of-Stake we wrześniu 2022 roku. Uruchomienie Fusaka spodziewane jest mniej więcej sześć miesięcy po Pectra i obejmuje 12 propozycji ulepszeń Ethereum (EIP), skoncentrowanych głównie na zwiększeniu wydajności rozwiązań warstwy 2 działających na szczycie głównej sieci.

Główne elementy aktualizacji Fusaka obejmują:

• PeerDAS (Peer-to-Peer Data Availability Sampling): Kluczowa funkcja aktualizacji Ethereum Fusaka, wprowadzona jako EIP-7594. Zazwyczaj każdy walidator Ethereum musi pobierać i przechowywać duże ilości danych dla każdego bloku, co spowalnia działanie sieci. PeerDAS wykorzystuje technikę data availability sampling (DAS) — metodę, która pozwala Ethereum przetwarzać więcej danych bez przeciążania poszczególnych węzłów. Zamiast tego, aby każdy walidator przetwarzał cały zestaw informacji, sieć rozdziela zadania: różne węzły weryfikują niewielkie, losowe fragmenty danych. Wspólnie potwierdzają, że wszystkie dane są dostępne i poprawne, bez konieczności ich pełnego pobierania. Takie podejście sprawia, że Ethereum staje się szybsze i bardziej efektywne w eksploatacji, a prędkość transakcji może wzrosnąć do około 200–300 TPS w porównaniu z obecnymi 140. Zwiększa to również przepustowość rollupów warstwy 2, umożliwiając im przechowywanie i przetwarzanie większej ilości danych z głównej sieci.

• Zwiększenie liczby blobów: W Ethereum blob to fragment danych publikowany w głównej sieci przez rozwiązania drugiej warstwy (Layer 2), aby zapewnić bezpieczeństwo i dostępność danych. Wraz z rozwojem ekosystemu Layer 2 ilość takich danych rośnie, dlatego Ethereum stopniowo zwiększa limity liczby blobów w każdym bloku. Podczas pierwszego wdrożenia blobów w aktualizacji Dencun ich docelowa liczba wynosiła 3 na blok, a w Pectra wzrosła do 6. Po wdrożeniu Fusaka mechanizm BPO-forks (forki zmieniające jedynie parametry blobów) umożliwi bezpieczne i stopniowe zwiększanie limitów blobów, aby dostosować je do bieżących potrzeb rozwiązań Layer 2.

• Optymalizacja gazu: Gaz napędza wszystkie działania w sieci Ethereum — od transferu tokenów po wykonywanie smart kontraktów. Im wyższy limit gazu, tym więcej aktywności sieć może obsłużyć w jednym bloku. Fusaka optymalizuje zarządzanie gazem, zapewniając płynniejsze i bardziej zrównoważone transakcje. EIP-7935 zwiększa standardowy limit gazu, co pozwala wykonywać więcej transakcji i bardziej złożone smart kontrakty. EIP-7825 ustala maksymalny limit gazu na jedną transakcję na poziomie 30 mln, aby uniknąć przeciążenia sieci, natomiast EIP-7883 koryguje koszt operacji kryptograficznych, zapewniając dokładniejsze i bardziej efektywne obliczenia.

Przed wdrożeniem w głównej sieci Fusaka przechodzi testy na kilku publicznych testnetach, w tym Holesky, Hoodi i Sepolia. Uruchomienie w sieci głównej planowane jest na koniec 2025 roku.

Dlaczego Fusaka może być przełomem

Fusaka to kluczowy etap w rozwoju Ethereum, mający na celu rozwiązanie dwóch głównych problemów: skalowalności i kosztów transakcji. Główne założenie aktualizacji to zwiększenie efektywności sieci, zwłaszcza dla rollupów warstwy drugiej, które przetwarzają większość aktywności Ethereum i odgrywają kluczową rolę w jego masowej adopcji.

Od momentu wprowadzenia blobów w aktualizacji Dencun ich wykorzystanie gwałtownie wzrosło, miejscami osiągając obecny limit — sześć blobów na blok. Po przekroczeniu tego limitu opłaty Layer 2 rosną, a transakcje mogą się spowalniać. Współzałożyciel Ethereum, Vitalik Buterin, zauważył na platformie X, że aktualizacja Fusaka może „pomóc rozwiązać problem z blobami”, umożliwiając bezpieczne skalowanie rollupów wraz ze wzrostem zapotrzebowania.

Buterin podkreślił konieczność ostrożnego i stopniowego wdrażania Fusaka, zaznaczając, że bezpieczeństwo ma absolutny priorytet. Napisał: „To zupełnie nowa technologia, a deweloperzy rdzenia zachowują uzasadnioną ostrożność podczas testów, mimo że pracują nad nią już od kilku lat… Dlatego liczba blobów początkowo będzie zwiększana w sposób konserwatywny, a następnie stopniowo bardziej dynamicznie w miarę upływu czasu.”

Ulepszenia Fusaka — szczególnie PeerDAS i BPO-forki — pozwalają Ethereum przetwarzać więcej danych w każdym bloku bez przeciążania operatorów węzłów. Oznacza to szybsze przetwarzanie transakcji, wsparcie dla bardziej złożonych smart kontraktów oraz wyższą wydajność aktywnych sieci warstwy 2.

Dla użytkowników zmiany te oznaczają niższe opłaty, szybsze potwierdzenia i płynniejsze działanie aplikacji. Dzięki mniejszym wymaganiom dotyczącym danych portfele mobilne i zdecentralizowane aplikacje (dApps) stają się bardziej responsywne, czyniąc Ethereum szybszym i wygodniejszym w codziennym użytkowaniu. 

Wpływ Fusaka na użytkowników, deweloperów i walidatorów

Aktualizacja Ethereum Fusaka ma przynieść wymierne korzyści dla użytkowników, deweloperów i walidatorów. Dla zwykłych użytkowników sieć stanie się bardziej niezawodna i przyjazna w obsłudze — transakcje będą rzadziej odrzucane lub opóźniane. Dzięki zwiększonej przepustowości rozwiązań warstwy 2 aplikacje będą mogły obsługiwać większą aktywność bez spowalniania działania.

Te ulepszenia otwierają również nowe możliwości dla firm i inwestorów instytucjonalnych. Wraz ze wzrostem stabilności i wydajności sieci będą oni mogli przeprowadzać duże operacje na Ethereum bez ryzyka przeciążenia i z wysokim poziomem bezpieczeństwa. Duże instytucje finansowe — w tym te zarządzające kryptowalutowymi ETP i cyfrowymi aktywami (DAT) — już kupują i stakują ETH, aby uzyskiwać nagrody. Analitycy z VanEck uważają to za dowód, że ETH staje się długoterminowym aktywem inwestycyjnym, a nie jedynie narzędziem do generowania opłat. Taka zmiana czyni ETH bardziej atrakcyjnym dla funduszy instytucjonalnych i ETF-ów.

Dla deweloperów aktualizacja Fusaka rozszerza możliwości ekosystemu, ale wymaga starannego planowania. Dzięki większej liczbie blobów i płynniejszej integracji z rozwiązaniami warstwy 2 mogą oni tworzyć bardziej zaawansowane zdecentralizowane aplikacje (dApps), eksperymentować ze złożonymi smart kontraktami i skalować swoje projekty poza dotychczasowe ograniczenia. Jednocześnie deweloperzy powinni monitorować zmiany parametrów, takich jak limity gazu i obsługa blobów, aby ich aplikacje pozostały wydajne i kompatybilne.

Walidatorzy również skorzystają na aktualizacji Fusaka. Funkcje takie jak PeerDAS i BPO-forki upraszczają i równoważą proces weryfikacji danych, zmniejszając obciążenie walidatorów przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa sieci. Ułatwia to działanie węzłów i zachęca do długoterminowego udziału w systemie Proof-of-Stake.

Ogólnie rzecz biorąc, Fusaka wzmacnia wartość ekosystemu dla wszystkich uczestników — od zwykłych użytkowników po inwestorów instytucjonalnych — czyniąc go bardziej niezawodnym, skalowalnym i gotowym do obsługi dużych wolumenów transakcji. Następnym krokiem będzie aktualizacja Glamsterdam, która ma na celu dalsze zwiększenie efektywności i skalowalności sieci.